De winter nadert en de moestuin wordt nog steeds leger. Hoewel er groenten zijn die goed tegen vorst kunnen, zoals boerenkool en prei, zijn er ook planten die bij de eerste vorst zullen afsterven. November is een goede maand om dit soort plantenresten op te ruimen zodat de moestuin schoon de winter in gaat. De plantenresten kunnen de composthoop op, het liefst in kleine stukjes zodat de plantenresten goed kunnen verteren. Deze compost kan volgend seizoen weer gebruikt worden om bij te dragen aan de vruchtbaarheid van de grond.
Net als in oktober kan in november nog knoflook geplant worden. De teentjes kunnen stuk voor stuk in de grond worden gezet en zullen profiteren van een koude periode. Ook kunnen er winterharde tuinbonen worden gezaaid. Door de tuinbonen nu te zaaien, zullen ze in het voorjaar een voorsprong hebben. Hierdoor kunnen de tuinbonen volgend jaar relatief vroeg in het seizoen geoogst worden.
Het zaaien van de tuinbonen is een kwestie van de grote zaden een paar centimeter in de grond duwen en bedekken met grond. Let wel op dat je hiervoor een beschut plekje van de moestuin uitzoekt én dat je een winterhard ras uitkiest. Het zou tenslotte zonde zijn als je tuinbonen alsnog bevriezen. Vorstschade kan ook voorkomen worden door de aarde waarin de bonen gezaaid zijn te bedekken met een laagje vliesdoek. Hierdoor blijft de grond warmer en is de kans op bevriezing kleiner.
Als je artisjokplanten in je moestuin hebt, is het verstandig om ook deze planten tegen vorst te beschermen. De planten kunnen ingepakt worden met stro: knip de grootste bladeren van de artisjokplant af en bind ze met een stevig touw bij elkaar. Leg vervolgens een flinke laag stro (van tenminste 20 centimeter) rondom de planten. Dit voorkomt dat de wortels bevriezen waardoor de plant in het voorjaar weer mooi zal uitlopen.
Gelukkig valt er in november ook nog wat te oogsten. Na de eerste nachtvorst is de boerenkool op haar best en ook de spruitjes zullen klaar zijn om de pan in te gaan. Bovendien zal de prei klaar zijn om geoogst te worden. Heerlijke winterse groenten om tot stamppot of romige soep te verwerken! Bij boerenkool kunnen de bladeren stuk voor stuk afgeknakt of afgeknipt worden. Bij spruitjes is het een kwestie van de spruiten plukken of afsnijden. Oogst altijd precies wat je nodig hebt; de spruiten blijven aan de plant namelijk beter goed dan in de koelkast. Prei oogsten is een kwestie van de plant omhoog trekken en tegelijkertijd met een riek of spitvork de grond omhoog wippen. Op deze manier komt de plant los. Nadat de buitenste bladeren en de worteltjes zijn verwijderd, kan de prei direct tot een winterse maaltijd worden verwerkt. Smullen!
